ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަން ކަމަކީ އިންސާނީ ފިކުރުގައި ވަރަށް ބޮޑު އަހަންމިއްޔަތު ކަމެއް ދީފައިވާ ކަމެކެވެ. މިއަދު މިކަމަކީ ބައިނަލް އަގުވާމީ މުއާހަދާތަކާއި ދުސްތޫރުތަކުގައި ހިމެނޭ އަސާސީ ޝިއާރެކެވެ. އަދި އިންސާނީ ހައްގުތަކުގެ ތެރެއިން މުހިންމު އެއް ހައްގެވެ. މިއީ އިސްލާމް ދީނުގައި ވެސް ކަށަވަރު ކޮށްދީފައިވާ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް އިސްލާމް ދީނުގައި މި ހައްގު ދެނީ އީމާންކަމާއި އަހުލާގުގެ ގިއުގަނޑުގެ ތެރޭގަ އެވެ. ފަރުދީ މަސްލަހަތާއި ޖަމާއަތުގެ މަސްލަހަތާ ދެމެދު ވަޒަން ހަމަވާ ގޮތުގަ އެވެ.

އިސްލާމް ދީނުގައި ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ބިނާވާ އަސާސްތަކެއް ވެ އެވެ. މީގެ ތެރެއިން އެއް އަސާސަކީ، އާދަމުގެ ދަރިޔާ މާތް ކުރައްވާފައި ވުމާއި (އަލްއިސްރާއު 70)، އިހުތިޔާރު ދެއްވާފައި ވުމާއި (އަލްއިންސާން 3، އައްނިސާއު 124)، ބިމުގައި ބޭނުން ކަމެއް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދެވިފައިވާ (ތަމްކީނު ކުރެވިފައިވާ) ވުމެވެ (އަލްޙައްޖު 41). ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާ ނުލައި މި ތިން ކަންތައް ނުދެމެހެއްޓޭނެ އެވެ.

ދެވަނަ އަސާސަކީ، މަޝްވަރާ ކުރަން އަމުރު އައިސްފައި ވުމެވެ. މިގޮތުން އާއިލީ ކަންކަމާއި މުޅި މުޖުތަމައުގެ އެންމެހާ ކަންކަން ކުރުމުގައި މަޝްވަރާ ކުރަން ޖެހެ އެވެ. އައްޝޫރާ ސޫރަތުގެ 38 ވަނަ އާޔަތުގެ މާނައިގައި ވަނީ "އަދި އެއުރެންގެ ކަންތައްތައް، އެއުރެންގެ މެދުގައި ވަނީ މަޝްވަރާގެ މަތިންނެވެ". ތިމާގެ ރައުޔު ފާޅުނުކޮށް މަޝްވަރާ ނުކުރެވޭނެ އެވެ.

މައުޟޫޢުތަށް